ÇİN 中国

ÇİN HALK CUMHURİYETİ, dünyanın en kalabalık ülkesidir. Doğudan batıya yaklaşık 5.000 km, kuzeyde güneye ise yaklaşık 5.500 km uzanır.Kuzey Kore,SSCB,Moğolistan,Afganistan,Pakistan,Nepal,Bhutan,Hindistan,Birmanya,Laos ve Vieatnam 'dır. Çin Denizi ile 4.345 km kıyısı vardır . Çin 21 yönetim bölgesi ile ilçelerinde Tibet, Xinjiang (Sinkiang) ve İç Moğolistan'ın da bulunduğu beş özerk bölgeye ayrılır. Kuzeydoğudaki yönetim bölgeleriyle birlikte bu özerk bölgelere Dış Çin de denir. Bunlar, düşman saldırılarından korunmak için 2.000 yılı aşkın bir süre önce yapılan Çin Seddi 'nin öte yanında yer alırlar.(1)

Üretime dayalı ekonomi modelini son dönemde iç tüketimle desteklemeye çalışan Çin, önemli bir küresel güç olma yolunda ilerliyor. Askeri kapasitesini sürekli artıran Çin, ABD ile girdiği politik tartışmaların yanı sıra komşu ülkelerle de egemenlik ihtilafları yaşıyor.1,4 milyarlık nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi Çin Halk Cumhuriyeti, kurulduğu 1949 yılından bu yana sürekli iktidarda olan Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından tek parti rejimi ile yönetiliyor.Nükleer ve uzay projeleri alanında son yıllardaki atılımlarıyla giderek öne çıkan Çin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak küresel meselelerde artan politik ağırlığı ve sürekli gelişen ekonomisiyle etkisini hissettiriyor.(2)

Para birimi: Çin Yuanı

Başkent: Pekin

Alan: 9.597.000 km²

Nüfus: 1,379 milyar (2016)

Başkan: Şi Cinping

Dil: Çince, Moğolca, Tibetçe ve Uygurca tanınan resmi diller arasında yer alıyor.

Din: Yüzde 42 inançsız, yüzde 30 Taoizm, yüzde 18 Budist, yüzde 4 Hristiyan, yüzde 2 Müslüman, yüzde 4 yerel dinler

Çin, 1954'de kabul edilen anayasaya bağlı olarak sosyalizmle yönetiliyor. BMGK'nın 5 daimi üyesinden biri Çin'in 50'ye yakın uluslararası örgüt ve birliğe üyeliği bulunuyor.

Tek parti rejimiyle yönetilen ülkede yılda bir kez toplanan yaklaşık bin 300 üyeli Çin Ulusal Halk Kongresi, en üst düzey yasama organı olarak hizmet veriyor.

22 eyalet, 5 özerk bölge, 4 şehir hükümeti ve iki özel idari bölge olmak üzere 33 yönetim bölgesinden oluşan Çin'de başkent Pekin'den yürütülen merkezi idare biçimi uygulanıyor.

Ülkede devlet başkanı, mevcut anayasa gereği 10 yıl görev yapıyor. Görev süresini dolduran lider, bir daha aday olamıyor. 2013’te yapılan Çin Ulusal Halk Kongresi delegelerinin katıldığı seçimde devlet başkanlığı görevine gelen Şi Cinping, yolsuzlukla mücadele, ekonomik reformların hızlandırılması gibi konularda yaptığı çalışmalarla dikkati çekiyor.

Çin'in Güney Çin Denizi’nde Vietnam, Malezya, Endonezya, Brunei ve Filipinler ile Doğu Çin Denizi’nde Japonya ile kıta sahanlığı ihtilafları, kuzeyinde Rusya ve batısında Hindistan ile kara sınırı ihtilafları bulunuyor.

Çin, ayrıca demokrasi ile yönetilen ve bağımsız orduya sahip Tayvan adası üzerinde egemenlik iddia ediyor.(2)

(1) Temel Brıtannıca Cılt 4 Böçekçil / HÜRRİYET

(2)Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden , özetlenerek yayımlanmaktadır.